Öncelikle her kanaryaya kırmızı boya versek dahi,tüylerinin kırmızı olmayacağını bilmemiz gerekir.Tüy yapısında kırmızı rengi alabilme özelliği olan kanaryalar ancak renk takviyesini absorbe edebilirler.(ABSORBE:İçine çekmek,içmek,emmek,yutmak,zapt etmek)Bunlar,
1.Düz kırmızı kanaryalar
2.Bakıri kanaryalar
3.Kırmızı mozaik kanaryalar ki bunların tüylerinin üzerindeki lekelerin cins ve şekline göre izabel,agat,satine,phaoe kırmızı vs.. gibi çeşitlere ayrılır.
Kırmızı renk verici maddeleri 2 grupta incelemek mümkündür.
*Beta karoten:Havuç,yonca,palmiye yağı,kanbe biberi menşeili portakal renk verenler.
*Kantakısantin:Kimyasal işlemlerle laboratuvarda elde edilen vişne rengini verenler.
Kuşa verilen karotenli boya maddesi önce kana geçer.Oradan deriye ve sonun da tüylere intikal eder.Karotenin tüylerde depolanmasını lipidler-yağlar kolaylaştırır.Bu da boyama sürecinde kuşun menüsüne yağlı tohumları da ilave etmemizi gerektirir.Beta karoten kuşun bünyesinde parçalanarak A vitaminide meydana getirir.
Kantakısantine gelince bu çok yüksek boyama gücü olan kimyasal bir maddedir.Fazla verilmesi kuşun sağlığını tehlikeye sokar.Tek başına verildiğinde tüy rengi soluk ve morumsu olur.Bu nedenle usta kuşçular beta karoten ile kantakısantini karıştırarak verirler.Ancak böylelikle parlak kırmızı tüyler elde edilebilir.Bu işin sanatı da her iki maddeyi hangi oranda karıştırmakta,ne zaman ,ne miktarda ve ne kadar süre verilmesini bilmekte yatar.
Yavru kuşların boyama zamanı ile anaçların boyanmaya başlama zamanları farklıdır.Yavrular 60 günlük olunca,anaçlar eşten ayrılıp tüye girince yani Ağustos-Eylül aylarında boyanmaya başlanır ve Kasım ayına kadar sürer.
Peki boya dozajını nasıl ayarlıyacağız?
Temin edeceğimiz 50 gr beta karoten,100 gr kantakısantin ile karıştırılır ve 1kg ince irmik içine katılır.İyice karıştırılarak bir kavanoz içine konur.Bu artık bizim ana malzememiz olacaktır.Her gün bundan bir tatlı kaşığı alınıp 200-300 gr kuru mama ile karıştırılıp kuşlara verilir.Bu da günde 50 kadar kuşa yeter.Buna yumurtada ilave edebiliriz.
Boyayı ılık suda eritip kuşların suluklarına koymak suretiyle de boyama yapmak mümkündür.Ancak bu pahalı bir metotdur.Zira sıcakta boyalı su bir günde bozulur ve kokmaya başlar.Bu da israfa sebep olur.Suyu her gün yenilemek gerekir.
İyi marka boya; ancak usta ellerde kaliteli,vasıflı damızlık renkli kuşlardan elde edeceğimiz yavrularla bir renk mucizesine dönüşebilir.Kuşçulukta hayalin yeri yoktur.
Önce kaliteli damızlık kuş;sonra boya...
KAYNAK: Ziraat Yüksek Mühendisi MEHMET ÖZKALE (Kuş Dünyası Dergisi sayı:3)